Goździki – popularna przyprawa, którą znajdziemy w prawie każdej kuchni. Ich aromat kojarzy nam się z okresem zimowym. Nie wyobrażamy sobie świąt Bożego Narodzenia bez pierników czy kompotu z goździkami. Pięknie pachną i smakują. Goździki z powodzeniem wykorzystywane są nie tylko w kuchni, ale także w medycynie, dlatego warto zwrócić na nie uwagę nie tylko w święta.

Goździki to popularna przyprawa pochodząca z Indonezji, uprawiana później na wyspach Mauritius i Reunion, Antylach, Zanzibarze i Madagaskarze, co je upowszechniło i wpłynęło na obniżenie ceny.

Użyteczne jako przyprawa goździki to całkowicie wykształcone, ale jeszcze nie rozwinięte pąki kwiatowe wiecznie zielonego drzewa goździkowca wonnego (Caryophyllus aromaticus).

Świeże pąki mają kolor różowy, a suszone ciemnobrązowy. Mające 12-16 mm długości, przypominają małe gwoździe, stąd nazwa. Każdy goździk zakończony jest czterema spiczastymi pączkami kwiatowymi.

Goździki w kuchni
Goździki to popularna przyprawa, którą dodajemy do kompotów, konfitur, marynat czy wyrobów cukierniczych. Potrafią łatwo nadać wyraźnie wiodący smak różnym daniom, zatem trzeba uważać i stosować niewielkie ilości tej przyprawy.

Goździki stosuje się zarówno do potraw słodkich, jak i pikantnych. Często używane są w celu wzmocnienia smaku mięsa, zwłaszcza dziczyzny (dzik, zając), ale także pieczeni wieprzowej, wołowiny oraz do marynat rybnych. Goździków używa się także w przetwórstwie wędliniarskim, zwłaszcza do pasztetów.

Goździki stosujemy jako doskonałą przyprawę do pierników, ciast, kompotów, a także do rozgrzewających herbat. Są także składnikiem wielu mieszanek przyprawowych, w tym między innymi popularnej przyprawy do piernika oraz przyprawy curry. Często wykorzystujemy je do grzanego wina, ponieważ nadają mu charakterystyczny smak i aromat.

Goździki w medycynie
Goździki mają piekący smak i charakterystyczny korzenny zapach. Aromat pochodzi z olejku eterycznego (jego zawartość w goździkach to 15-20%), którego głównym składnikiem jest eugenol. Olejek ten uważany jest za środek antyseptyczny i przeciwbólowy. Goździki mogą łagodzić nudności i niestrawność.

Mus goździkowy z kaszy jaglanej (ilość na 2 porcje)

Składniki:

• mleko 2% – 2 szklanki

• kasza jaglana – 1 szklanka

• 6 goździków

• cynamon – szczypta

• pomarańcza – 1 duża sztuka

• suszone morele – 6 sztuk

Mleko zagotowujemy. Następnie dodajemy kaszę, cynamon i goździki. Gotujemy ok. 15 minut, aż kasza będzie miękka, od czasu do czasu mieszając. Ugotowaną kaszę studzimy, wyjmujemy goździki. Pomarańczę myjemy, obieramy ze skórki i kroimy na małe kawałki. Wszystko blendujemy. Deser przekładamy do miseczek i posypujemy pokrojonymi suszonymi morelami.

Kompot wigilijny z suszu z goździkami

Składniki:

• śliwki suszone – 180 g (3 garści)

• jabłko suszone – 180 g (3 garści)

• morele suszone – 180 g (3 garści)

• woda – 3 litry

• goździki – 15 sztuk

• cynamon – 1 laska

Suszone owoce zagotowujemy, dodajemy przyprawy i gotujemy jeszcze ok. 20 minut.

Źródło: IŻŻ NCEŻ/mgr inż. Joanna Jaczewska-Schuetz